اسپلیت مرکزی چیست؟

اسپلیت مرکزی، مولتی اسپلیت، مولتی اسپلیت هوشمند، سیستم های جریان متغیر، سیستم های چند پنله، سیستم های VRF، سیستم های VRV ، سیستم های GHP

از جدید ترین سیستم های تهویه مطبوع و مدرن ترین نوع آن برای ساختمان های بزرگ می باشد. این سیستم ها، ضعف اصلی سیستم های پیشین مانند کولر گازی و داکت اسپلیت که “یک پنل داخلی به ازای یک پنل خارجی” بود را ندارد. بنابراین با استفاده از یک پنل خارجی، می توان چندین پنل داخلی را استفاده کرد. همچنین بر خلاف سیستم هایی مانند چیلر یا کولر گازی دو پنله، امکان تغییر دمای هر پنل داخلی به صورت مجزا از قابلیت های این سیستم می باشد.

سیستم های هوشمند مرکزی، به مانند سایر سیستم های تهویه مطبوع شامل یک یونیت خرجی و یک یونیت داخلی می باشند. یونیت های خارجی این دستگاه بیشتر مورد بحث می باشد. یونیت های داخلی هم به مانند اسپلیت های دیواری، پنل های کاستی یک طرفه و کاستی چهار طرفه، پنل های سقفی توکار، سقفی روکار و … می باشند. همچنین ریموت های کنترل دما نیز برای هر نوع پنل متفاوت می باشند. به طوری که ریموت های پن دیواری، کاستی و … از نوع کنترل از راه دور و ریموت های پنل داخلی و سقفی توکار از نوع ریموت دیواری سیمی می باشد.

انواع سیستم های هوشمند اسپلیت مرکزی به صورت زیر می باشد.

سیستم های GHP

سیستم های GHP یا سیستم های هیت پمپ گازی (Gas Heat Pomp)، از انواع این سیستم ها می باشد.  سیستم سرمایش و گرمایش شامل یک موتور احتراقی می باشد که می توااند با گاز شهری CNG (Compressed Natural Gas) و یا گاز مایع LPG (Liquefied Petroleum Gas) عمل احتراق داخلی را انجام دهد.

از اجزای سیستم های GHP می توان به کندانسور، کمپرسور، اواپراتور و شیر انبساط اشاره کرد. با این تفاوت که برای متراکم کردن مایع مبرد، به جای موتور های برقی مرسوم و الکتروموتور ها، از موتور های احتراقی استفاده می شود. سیستم های تهویه مطبوع خودرو ها نیز نوعی از سیستم های GHP به حساب می آیند.

از مزایای سیستم های GHP نسبت به سایر مدل های اسپیت مرکزی هوشمند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کاهش هزینه های انرژی: استفاده از گاز طبیعی به جای برق در کشور ما، موجب کاهش چشمگیر هزینه های انرژی می شود. منابع غنی نفت و گاز موجود در کشور و فراوانی آن دلیلی اصلی این اختلاف قیمت می باشد.
  • کاهش آلودگی محیط زیست و اتلاف انرژی: در نگاه اول، استفاده از برق و الکتریسیته نسبت به گاز طبیعی، برای محیط زیست بهتر به نظر می رسد. اما با نگاه دقیق تر متوجه می شویم نیروگاه ها برای تولید برق مورد نیاز خود اقدام به سوزاندن فراورده های نفتی می کنند که گاها آلودگی های بسیاری در مقایسه با گاز طبیعی دارد. نمونه این مواد مازوت است که اخیرا برای تامین برق در نیروگاه ها سوزانده می شود. این ماده باعث آلودگی فراوان هوا برای شهر های بزرگ می شد. بنابراین استفاده از دستگاه های گازسوز به جای برق، می تواند به صورت پنهان به کاهش آلودگی محیط زیست کمک کند. همچنین همواره مقدار قابل توجهی انرژی در شبکه های توزیع برق تلف می شوند که با استفاده از دستگاه های گازسوز، این تلفات را نیز دیگر نخواهیم داشت.
  • کاهش مصرف انرژی: ابتدا باید ذکر شود که سیستم های اسپلیت مرکزی هوشمند نسبت به سایر دستگاه ها بسیار کم مصرف تر تلقی می شوند. همچنین به لطف تکنولوژی جریان متغیر مبرد و سیستم های اینورتر، بهینه ترین مصرف انرژی در این دستگاه ها مشاهده می شود. اما باز هم عمده مصرف این سیستم ها درون کمپرسور دستگاه می باشد. در سیستم های GPH به علت استفاده از موتور احتراقی به جای الکتروموتور، این مصرف برق نسبت به سایر مدل ها بسیار کاهش می یابد. به طوری که می توانا گفت مصرف برق GHP نسبت به انواع EHP تا 80 درصد کمتر می باشد.
  • بازیابی گرمایی GHP برای آب گرم: به علت استفاده از موتور های احتراقی به جاای الکتروموتور، گرمای قابل توجهی در یونیت خارجی این دستگاه ها ایجاد می شود. از این گرما به راحتی می توان برای گرمایش آب ساختمان و تامین آب گرم استفاده کرد.

نحوه عملکرد سیستم های ghp

سیستم های EHP

سیستم های EHP (Electric Heat Pomp) یا سیستم های هیت پمپ الکتریکی معمول ترین سیستم های هوشمند مرکزی می باشند. سیستم های VRV، VRF و … از دسته EHP ها می باشند که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد.

نحوه عملرد سیستم های EHP

سیستم های VRV

عبارت VRV (Variable Refrigerant Volume) در اصطلاح به معنی سیستم های حجم متغیر مبرد می باشند. در این سیستم ها، حجم مبرد ارسالی برای هر یونیت داخلی با توجه به نیاز آن فضا و  دمای مورد نظر تغییر می کند. این فناوری در اسپلیت ها مشاهده نمی شد. از مزیت های دیگر سیستم های VRV ، اختلاف ناچیز درجه حرارت بین یونیت خارجی VRV و یونیت داخلی دستگاه می باشد. همین امر باعث افزایش ضریب عملکرد سیستم (COP) به بالاترین مقدار خود می شود. سیستم های VRV با توجه به ظرفیت دستگاه، گاها امکان اتصال بیش از 60 یونیت داخلی به یک یونیت خارجی را می دهند.

سیستم های VRF

سیستم هی جریان مبرد متغیر  VRF (Variable Refrigerant Flow)  از متداول ترین سیستم های اسپلیت مرکزی یا مولتی اسپلیت هوشمند می باشند.

سیستم های VRF در 2 نوع  دو لوله ای و سه لوله ای توسط شرکت های مختلف ارائه می شوند. در سیستم های دو لوله ای، تمامی یونیت های داخلی فقط می توانند در یک حالت سرمایش و یا گرمایش قرار بگیرند. اما در نوع سه لوله ای، در یک زمان، یک یونیت می تواند در حالت سرمایش و یک یونیت دیگگر در حالت گرمایش قرار بگیرد.

سیستم های VRF چگونه کار میکنند؟

سیستم های VRF توانایی تغییر و کنترل جریان مبرد به وسیله کویل های چند تبخیری برای تغییر دمای هر یونیت داخلی به صورت جداگانه را دارا می باشند. این توانایی به وسیله PCB و سنسورهایی درون آن امکان پذیر می باشد.

این سنسور ها، دمای محیط را با دمای مطلوب کاربر مقایسه کرده و با در نظر گرفتن دمای مایع مبرد خروجی و ورودی هر یونیت داخلی، مقدار جریان ورودی مبرد به آن یونیت را به وسیله PCB از دستگاه VRF درخواست می نماید. بدین ترتیب این سیستم ها به صورت کاملا هوشمند اقدام به تهویه هر فضا می کنند و مصرف انرژی برای رسیدن به دمای مطلوب بسیار بهینه خواهد بود.

تفاوت VRF  با VEV

سیستم های VRF و VRV بسیار شبیه هم هستند و از جهات بسیاری بدون تفاوت هستند. تفاوت این دستگاه ها بیشتر بر اساس شرکت سازنده دستگاه و چند حسگر آن می باشد. در اصل تفاوت اصلی این دستگاه ها به تکنولوژی ساخت این دستگاها ها باز می گردد. همانطور که قبل تر هم اشاره شد، برخی از این سیستم ها دو لوله ای و برخی سه لوله ای می باشند.  معمولا طی سال های گذشته این دستگاه ها به مرور جدید تر شده اند. سیستم های نسل چهارم، نسل پنجم و نسل ششم از جدید ترین و بهینه ترین این دستگاه ها می باشند.

معایب و مزایای استفاده از اسپلیت مرکزی:

برای خرید سیستم های اسپلیت مرکزی VRF، باید جنبه های مثبت و منفی این سیستم ها را به طور کامل بشناسیم. در ادامه به برخی از معایب و مزایای این سیستم ها اشاره خواهیم کرد.

معایب سیستم های VRF

از معایب سیستم های VRF می توان به قیمت بالای این این دستگاه و تجهیزات مربوطه به آن اشاره کرد. با توجه به جدید بودن تکنولوژی این دستگاه ها و مصرف انرژی بهینه آنها، قیمت سیستم های VRF نسبت به سایر تجهیزات تهویه مطبوع بیشتر می باشد.

از معایب دیگر این سیستم ها، عدم وجود ظرفیت های پایین برای خانه ها و فضاهای کوچک تر می باشد. به طوری که برای واحد های کوچک تر تهیه این دستگاه ها صرفه اقتصادی ندارد و استفاده از سیستم های داکت اسپلیت یا کولرگازی توصیه می شود.

شمای کلی سیستم VRF و پنل ها

مزایای استفاده از سیستم های VRF

  • تعداد یونیت های داخلی برای هر یونیت خارجی به بیش از 60 عدد می تواند برسد. به همین دلیل می توان چندین محیط مختلف را با یک سیستم مورد تهویه قرار داد.
  • یونیت های خارجی این سیستم ها در مقایسه با سایر سیستم های تهویه نظیر چیلر ها، دارای وزن کمتری بوده و برای نصب روی باام ها بسیار مناسب و ایمن می باشد. همچنین به علت کارکرد بدون لرزش آن ها، گزینه های مناسبی برای ساختمان های بزرگ می باشند.
  • تنوع انتخاب یونیت های داخلی برای این سیستم ها بسیار مهم می باشند. با استفاده از این سیستم ها، کاربر می تواند بر اساس سلیقه خود از هر یک از پنل های داخلی شامل یونیت دیواری، کاستی، سقفی و یا داکتی با ظرفیت های مختلف استفاده کند.
  • صدای کم دستگاه های مولتی اسپلیت مرکزی از دیگر مزایای این سیستم ها می باشد. یونیت های خارجی این دستگاه ها به طور میانگین حدود 60 دسی بل صدا تولید می کنند. به همین دلیل برای استفاده در تراس و بالکن هم مناسب می باشند. همچنین سطح صدای یونیت های داخلی آنها بسیار کم و قابل چشم پوشی می باشد.
  • میزان مصرف برق سیستم های VRF نسبت به دستگاه های دیگر بسیار کمتر می باشد. بر اساس محاسبات صورت گرفته روی این دستگاه ها، در حالت اوج بار نسبت به سایر تجهیزات سرمایشی تا 40 درصد کاهش مصرف مشاهده گردیده است. همچنین ضریب EER بیش از 80 درصد افزایش یافته است.
  • محدوده عملکرد دمایی سیستم های مولتی اسپلیت گستره فوق العاده ای دارد. این سیستم ها قابلیت کارکرد از 52 درجه تا منفی 25 درجه در زمستان و تابستان را دارند.
  • نسبت به کولرگازی دو پنله و چند پنله مصرف بسیار کمتری دارند.

بیشتر بخوانید :